МАДАНИЙ ТОКНИНГ КЕЛИБ ЧИҚИШИ – маданий ток ва унинг генеологияси¬нинг келиб чиқиш тарихини ёритиш (ифодалаш). Тарихий маълумот¬лар ҳамда ток (узум) ҳақидаги археологик тадқиқодлар адқиқодлар на¬тижаси токнинг тахминан бундан 5-6 минг йил илгари Ўрта Осиё, Кав¬каз орти, Сурия, Месопотамияя, Мисрда, 3 минг йил илгари Қора ден¬гиз ва Ўрта Ер денгизи соҳилларидаги мамалакатларда, Хитойда кей¬ин Францияда экиб ўстирилгани ҳақида маълумот беради. Токнинг ке¬либ чиқиши, тарқалиши ҳамда маданий ҳолда ўстирилишини янада ойдинлаштириш мақсадида Н. И. Вавилов уларнинг қуйидаги марказ¬ларини аниқлаган: Ўрта Осиё маркази – Шимолий-Ғарбий Ҳиндистон, Афғонистон, Тожикистон, Ўзбекистон ва Ғарбий Тян-Шань; Олд Осиё маркази – Кичик Осиё, Казвказ орти, Эрон, Туркманистоннинг тоғли районлари. Токнинг кўпгина маданий, айниқса маҳаллий (абориген) навлари, ёввойи турлари ҳамда шакллари шу марказларда учрайди